Zdarza się, iż cząstki pokarmowe zamiast do przełyku trafiają do tchawicy, staje się to najczęściej podczas rozmowy przy posiłku. Naturalnym mechanizmem obronnym jest wtedy odruch kaszlowy, podczas którego ciało obce może zostać niejako wydmuchnięte silną falą powietrza, spowodowaną właśnie kaszlem. U dorosłych najczęstszym powodem zakrztuszenia jest pożywienie, należy wobec tego zachować roztropność podczas spożywania posiłków, natomiast u dzieci, obok jedzenia, najczęstszą przyczyną niedrożności dróg oddechowych są drobne przedmioty, monety czy zabawki – tu skupienie uwagi na dziecku jest najlepszą profilaktyką. Zatem najwięcej przypadków zadławienia ma miejsce podczas jedzenia czy zabawy, co związane jest z obecnością innych osób i daje możliwość udzielenia natychmiastowej pomocy.
Objawy:
Zasadniczym elementem jest zapytanie poszkodowanego „Czy się zadławiłeś?”.
łagodna niedrożność będzie się charakteryzowała tym, iż poszkodowany będzie w stanie odpowiedzieć „tak”, może mówić, kaszleć czy oddychać
ciężka niedrożność to brak reakcji słownej, niemożność kaszlu, niemożność oddychania, z utratą przytomności włącznie
Postępowanie:
Przy łagodnej niedrożności, poszkodowanego należy jedynie nakłaniać do kaszlu, który generuje wysokie ciśnienie w drogach oddechowych, co może doprowadzić do usunięcia ciała obcego. Nie trzeba robić nic więcej, wszelkie mechaniczne metody udrażniania dróg oddechowych, należy zarezerwować dla poszkodowanych z całkowitą ich niedrożnością.
Jeżeli poszkodowany ma objawy całkowitej niedrożności, ale pozostaje przytomny, należy:
zastosować do 5 uderzeń w okolicę międzyłopatkową, stosując się do następujących zasad:
stanąć z boku, nieco za poszkodowanym
podłożyć jedną dłoń na klatce piersiowej poszkodowanego i pochylić go do przodu tak, by uwalniane ciało obce mogło swobodnie wydostać się na zewnątrz, w kierunku ust
wykonać 5 energicznych (o charakterze impulsu) uderzeń nadgarstkiem drugiej ręki w okolicę międzyłopatkową
po każdym uderzeniu sprawdzić czy ciało obce nie wydostało się na zewnątrz
jeżeli 5 uderzeń międzyłopatkowych nie przynosi skutku, należy zastosować 5 uciśnięć nadbrzusza, wg następujących zasad:
stanąć za poszkodowanym i objąć go ramionami na wysokości nadbrzusza
pochylić go do przodu
zacisnąć pięść i umieścić ją między pępkiem i a dolną częścią mostka
wolną ręką złap pięść i energicznie pociągnij do wewnątrz i ku górze
powtórzyć tę czynność do 5 razy
w przypadku braku efektu należy kontynuować uderzenia w okolicę międzyłopatkową w połączeniu z uciśnięciami nadbrzusza
Jeżeli poszkodowany straci przytomność należy bezpiecznie ułożyć go na ziemi, wezwać pogotowie ratunkowe oraz rozpocząć resuscytację.